Dat je niet met een volle mond honderduit een verhaal begint te vertellen, dat weten de meeste mensen wel. En geen ellebogen op tafel tijdens het eten is hopelijk ook vanzelfsprekend voor iedereen. Over het algemeen zijn tafelmanieren welbekend, maar er zijn soms toch nog wat onduidelijkheden.
Natuurlijk houdt niemand je tegen om tijdens een informeel etentje met je beste vrienden gewoon lekker te doen wat je wil, maar als je aan tafel zit waar het er wat formeler aan toe gaat of wanneer je de andere gasten minder goed kent, is het soms handig om de regels te kennen.
Onthoud: etiquette is niet voor de show, het gaat vooral om respect voor de ander.
1. Niet prakken, niet blazen
Hoewel het een gewoonte is voor veel mensen is het niet netjes om in je soep te blazen als die te warm is (en ook niet in je koffie, saus of wat er ook maar te warm kan zijn). Wacht gewoon tot het voldoende afgekoeld is om te eten. En soep eet je met een lepel (duh) maar wel van de zijkant van de lepel (minder duh). Dus niet frontaal in je mond steken. Eten prakken is ook niet aan te raden. Ook niet als je het altijd zo doet omdat het dan lekkerder is.
Bonustip: peper en zout doe je pas op je eten nà dat je beginnen eten bent. Klinkt logisch? Let dan volgende keer maar eens op als je met meerdere mensen aan tafel gaat.
2. Excuse me, no make-up at the table
Je mag je uiteraard wel opmaken voor een etentje, maar doe het niet terwijl je aan tafel zit. Wil je toch iets bijwerken? Of moet je gewoon naar het toilet? Excuseer je dan en ga van tafel. Liefst tussen de gangen door.
3. Leg geen smartphones, sigaretten of andere voorwerpen op tafel
En speel ook niet met je bestek.
4. En dan breken we nu samen het brood
Niet per se samen natuurlijk, dat was een grapje. Maar wel breken, dat was geen grapje. Krijg je een broodje aan tafel? Dan breek je het in stukjes. Met het mesje dat er bij ligt neem je een beetje boter die je op het bordje legt. Het broodje smeer je met het botermes dat er nog eens apart zou moeten bij liggen. Niet het geval? Gebruik dan het meest rechtse mes van het bestek.
Nog meer broodregels? Ok dan. Smeer en eet per stukje, niet ineens het hele ding. Wil je soep of saus opdeppen met je brood? Steek het dan op je vork, niet met je handen. Tja, wij hebben de regels niet gemaakt.
5. Servetten, geen stoffige zaak!
Aaah, servetten. Een lange lijst van regels ontvouwt zich:
- Leg de servet op je schoot. Kleine servetten kan je openvouwen, grote servetten plooi je in de helft en leg je met de plooi naar je toe.
- Sta je recht of ga je weg? Leg de servet dan losjes gevouwen links van je bord. Nooit op je bord.
- Snuit nooit je neus in je servet.
- En ondanks wat je soms in de film ziet is het GEEN goed idee om je servet in je boord te stoppen zoals een slabbetje.
- Op restaurant en er is bestek of servies dat niet helemaal proper is? Vraag dan gewoon nieuw aan de ober, ga het niet poetsen met je servet.
- Geknoeid? Dep dan met je servet en vraag eventueel om water. Dop nooit je servet in een glas water. Heb je op iemand anders geknoeid? Bied dan je servet aan (ja, we willen gênante situaties vermijden). Bied aan om de droogkuis te betalen.
5. De wereld van het bestek
Bestek: een wereld van regels op zichzelf!
- Eerst de meest obvious one: vork = linkerhand, mes = rechterhand. Het is niet de bedoeling dat ze van hand wisselen tijdens het eten, ook niet om praktische reden (en nee, ook niet om een kuiltje in de puree te boetseren)
- Met je mes snijd je eten en schuif je het op je vork. Er wordt met het mes geen eten opgeprikt en er wordt. Zeker. Niet. Aan. Je. Mes. Gelekt. Restje eten op je mes dat té lekker is om te laten liggen? Veeg je mes af aan je vork en werk het zo naar binnen.
- Een beetje gelijkaardig voor gerechten waarbij je een vork en een lepel nodig hebt (bv. rijst): je duwt met je vork het eten op de lepel en je eet van de lepel.
- Meerdere messen, vorken en lepels naast je bord? Je begint bij de eerste gang met de buitenste rij en je werkt zo naar binnen.
- Vorken liggen links, messen en lepels rechts, da's een no brainer. Visvorken (niet de vismessen) liggen rechts, net zoals vorkjes voor schaaldieren. Dessertbestek ligt boven je bord, maar NIET de koffielepel. Die ligt rechts of komt meestal mee met de koffie :-). Als het dessert begint schuif je het dessertbestek naar de zijkanten van je bord (vork links, lepel rechts).
- Pauzeer je tijdens het eten, leg je bestek dan gekruisd op je bord. Helemaal klaar? Leg je bestek dan in 'tien over vier' op je bord OF leg het bestek naast elkaar in het midden van je bord, de vork met de tanden naar beneden, en het mes rechts, met de snijkant naar links.
- Na het dessert of de soep leg je (thee)lepels en dessertvorken naast het kommetje, laat ze er niet in steken. Duw je bord niet voor je uit als je gedaan hebt en begin ook geen borden te stapelen.
6. Dranken en drinken
Eerste regel: drink niet teveel. Klinkt ouderwets, maar toch. En hoe ga je anders al die regels onthouden?
Er zijn boeken volgeschreven met regels over de etiquette voor het drinken en proeven van wijn. Dus als je daarover alles wil weten raden we aan zo'n boek te shoppen.
Een basisregel: wijnglazen houd je vast bij de steel zodat de wijn niet opwarmt door de warmte van je hand en je geen vingervlekken achterlaat op het glas.
Een digestief drink je niet in één ruk leeg, maar met kleine slokjes.
7. Houding is alles
Als kind hebben ze je het wellicht vaak genoeg gezegd: zit rechtop aan tafel. Houd je benen dicht bij je stoel, dus niet tegen de voeten van degene die tegenover je zit.
Geef schalen met bv. brood, boter, saus, etc. door aan anderen, ook als je er zelf niet van eet. Doorgeven doe je langs rechts. Is er een handvat aan de schaal? Dan richt je die naar degene aan wie je doorgeeft.
Nog een makkelijke: heb je iets nodig van aan de andere kant van tafel waar je niet makkelijk bij kan? Vraag het dan. Reik niet met je hele lengte over de tafel.
En oh ja, zeg nooit "Ik zit vol" als je nog eten aangeboden wordt nadat je gedaan hebt. Da's echt niet galant. Bedankt gewoon beleefd.